SİRKÜLER NO : 2020/42
MÜKELLEFLERİN MÜCBİR SEBEP KAPSAMINA GİRİP GİRMEDİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN UYGULAMA İÇ GENELGESİ YAYIMLANMIŞTIR
(3/4/2020 Tarih ve 2020/3 Seri No’lu Uygulama İç Genelgesi, GİB Tarafından yayımlanmıştır)
Hatırlanacağı üzere, 24/3/2020 Tarihinde yayımlanan 518 Seri No’lu VUK Genel Tebliği ile Bakanlık aşağıda yer alan sektörlerde faaliyet gösteren mükelleflerin 1/4/2020 ila 30/6/2020 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğunu kabul edilmiştir.
| alışveriş merkezleri dahil perakende | sağlık hizmetleri | mobilya imalatı | tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri |
| demir çelik ve metal sanayii | madencilik ve taş ocakçılığı | bina inşaat hizmetleri | lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri |
| endüstriyel mutfak imalatı | otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı | araç kiralama | tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti |
| depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım | sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler | matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri | halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri |
Bakanlık, mükelleflerin mücbir sebep kapsamında olup olmadıklarına ilişkin yapılan başvuruların değerlendirilerek sonuçlandırılmasına ilişkin düzenleme ve açıklamalarını 2020/3 No’lu Uygulama İç Genelgesi ile yapmıştır. İç Genelgeye göre yapılan açıklamalar aşağıdaki gibidir:
- Ana Faaliyet Kodu İle İlgili Başvurular:
Mükellefin ana faaliyet alanlarının tespit edilmesinde 518 No’lu Tebliğin yayım tarihi (24/3/2020) itibariyle vergi dairesi kayıtlarındaki ana faaliyet kodu dikkate alınır. Ana faaliyet kodundan kasıt, mükelleflerin sicil kayıtlarında ilk sırada yer alan altı haneli NACE meslek kodudur. Mükellefler NACE kodu itibariyle 518 Nolu Tebliğde sayılan sektörler arasında sayılmamış olsalar bile, ana faaliyet alanı olarak bu sektörlerden birinde fiilen iştigal ettiğini ispat ve tevsik etmesi halinde, mükellefin mücbir sebep kapsamında olup olmadığının tespitinde ana faaliyet kodu yerine fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanı dikkate alınır ve sicil kayıtlarındaki ana faaliyet kodu yeni duruma göre düzeltilir.
1.1 Başvuru Şekli: Bu kapsamdaki başvurular, fiilen iştigal edilen ana faaliyet alanını ispat etmeye yarar tüm belgelerin ekinde yer aldığı “Ana Faaliyet Kodu Değişiklik Raporu” (Rapor) eklenmek suretiyle İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapılır.
Ana faaliyet kodu değişikliği için; mükellefin esas alınmasını istediği ana faaliyet alanından (ana faaliyet kodu olarak kaydedilmesi gerektiğini iddia ettiği faaliyet kodundan) elde ettiği brüt hasılatın, diğer faaliyet kodlarından elde ettiği brüt hasılattan fazla olması şarttır.
Brüt hasılatın tespitinde 2019 hesap dönemi veya 2019/IV. Geçici vergi dönemi, özel hesap dönemine tabi mükelleflerde 2019 yılında sonuçlanan özel hesap dönemi, bir yıldan kısa süredir faaliyette bulunulması durumunda faaliyette bulunulan dönem sonuçları dikkate alınır.
Sunulacak Raporda hasılat tespitine yönelik olarak;
- Mükellefin son dört geçici vergi dönemine ilişkin verdiği beyannameleri ekinde yer alan ve en yüksek hasılatı elde ettiğini bildirdiği meslek kodlarına ilişkin bilgiler,
- Ayrıntılı gelir tablosu,
- Form Ba-Bs bildirimlerine ilişkin değerlendirmeler,
ile benzeri bilgi, belge, veri ve değerlendirmelere yer verilerek mükellefin hakikatte kayıtlı olması gereken ana faaliyet kodu ortaya konulur ve ana faaliyet kodu değişikliği işleminin gerçekleşmesi yönünde talepte bulunulur.
Mükellefin ana faaliyet kodunun değiştirilmesi işlemleri, İç Genelgede yer alan komisyonun olumlu mütaalası ve vergi dairesi başkanının veya görevlendireceği grup müdürünün onayıyla gerçekleştirilir. Komisyon, başvuruları 15 gün içinde sonuçlandırır.
1.2. Konuya İlişkin Örnek : Mükellef (A) A.Ş. öteden beri faaliyetine devam eden bir şirkettir. Mükellef, vergi dairesi kayıtlarına göre 3 ayrı faaliyet kodunda faaliyette bulunmakta olup kodlara ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.
Ana faaliyet kodu- 812101- Binaların genel temizliği (daire, apartman, büro, fabrika, kurum, mağaza vb. her türlü binanın genel temizliği dâhil; pencere, baca, sanayi makinesi vb. uzmanlaşmış temizlik faaliyetleri hariç)
Faaliyet Kodu- 812903- Park ve caddelerin süpürülerek yıkanması, temizlenmesi faaliyetleri
Faaliyet Kodu- 412002- İkamet amaçlı binaların inşaatı (müstakil konutlar, birden çok ailenin oturduğu binalar, gökdelenler vb.nin inşaatı) (ahşap binaların inşaatı hariç) Mükellef, ana faaliyet kodu itibarıyla bu İç Genelgenin (1) numaralı bölümünde yer alan mücbir sebep kapsamında bulunmamaktadır. Bununla birlikte mükellef ana faaliyet alanının ikamet amaçlı binaların inşaatı olduğunu ve ana faaliyet kodunun mücbir sebep kapsamında bulunan “412002” kodu olması gerektiğini iddia etmektedir.
Sunulan Raporun tetkikinden mükellefin 2019 hesap döneminde elde ettiği hasılatın faaliyet kodları itibarıyla aşağıdaki gibi olduğu anlaşılmıştır.
2019 hesap dönemi hasılatı
(TL)
Hasılatın
yüzdesi
“812101” No.lu Kod Hasılatı1.150.00036,60%
“812903” No.lu Kod Hasılatı600.00019%”412002″ No.lu Kod Hasılatı1.400.00044,40%Hasılat Toplamı3.150.000100%
Mükellefin 2019 hesap döneminde “412002” kodundan elde ettiği hasılatın tüm kodlardan elde ettiği hasılata oranının %44,4 olduğu ve bu oranın oransal olarak en yüksek hasılatın elde edildiği kod olduğu dikkate alındığında, mükellefin ana faaliyet kodunun “412002” olarak değiştirilmesi ve mücbir sebep kapsamına alınması gerekmektedir.
2. Ertelenecek Vergi Ödevleri:
Bu İç Genelgeye göre kapsamında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilen mükelleflerin aşağıda yer alan vergi ödevleri aşağıda belirtilen tarihlere kadar uzatılmıştır.
2.1. 2020/Mart (2020/Ocak-Şubat-Mart dâhil) dönemine ait vergi ödevleri:
– 27/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken 2020/Mart (2020/Ocak-Şubat-Mart dâhil) dönemine ait Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve KDV Beyannamelerinin verilme süreleri,
– 30/4/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Başkanlığımız Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süreleri 27/7/2020 Pazartesi,
– Bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 27/10/2020 Salı günü sonuna kadar uzatılmıştır.
2.2. 2020/Nisan dönemine ait vergi ödevleri:
– 27/5/2020 tarihine kadar verilmesi gereken 2020/Nisan dönemine ait Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve KDV Beyannamelerinin verilme süreleri,
– 1/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkûr tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Başkanlığımız Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süreleri 27/7/2020 Pazartesi,
– Bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 27/11/2020 Cuma günü sonuna kadar uzatılmıştır.
2.3. 2020/Mayıs dönemine ait vergi ödevleri:
– 26/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken 2020/Mayıs dönemine ait Muhtasar Beyannameler (Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannameleri dâhil) ve KDV Beyannamelerinin verilme süreleri,
– 30/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme ve mezkur tarihe kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile aynı sürede Başkanlığımız Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süreleri 27/7/2020 Pazartesi,
– Bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 28/12/2020 Pazartesi
günü sonuna kadar uzatılmıştır.
- Bazı Mükellefler İçin 22/3/2020 Tarihinde Başlayan Mücbir Sebep Hali:
Bilindiği üzere, 518 No’lu VUK Tebliğinin 5 inci maddesinde belirtilen mükelleflerin 22/3/2020 tarihi ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir. Mezkûr mücbir sebep hali ile ilgili açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.
3.1. Kapsama giren mükellefler
İçişleri Bakanlığınca alınan tedbirler kapsamında;
a)65 yaş ve üstünde olması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren gelir vergisi mükellefleri (meslek mensuplarının kendi mükellefiyetleri dâhil),
b) Kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkma yasağı kapsamına giren gelir vergisi mükellefleri (meslek mensuplarının kendi mükellefiyetleri dâhil),
c) Gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV veya muhtasar gibi beyannameleri ve bildirimleri (a) veya (b) bendi kapsamında bulunan meslek mensuplarınca verilen mükellefler 22/3/2020 tarihi ila sokağa çıkma yasağının sona ereceği tarih (bu tarihler dâhil) arasında mücbir sebep halinde olacaktır.
(c) bendi uyarınca mücbir sebep kapsamının tespitinde 24/3/2020 tarihi itibarıyla geçerli olan “Aracılık ve Sorumluluk Sözleşmesi” uyarınca beyanname/bildirimlerin (a) veya (b) bendi kapsamındaki meslek mensuplarınca verilmesi şarttır.
Mükelleflerin, 65 yaş ve üstü meslek mensubu ile 24/3/2020 tarihinden sonra imzalanan sözleşmelere istinaden mücbir sebep kapsamına alınması mümkün değildir. Öte yandan bu tarihten önce 65 yaş ve üstü meslek mensubu ile yapılan sözleşmenin bu tarihten sonra sona ermesi veya iptal edilmesi halinde, söz konusu meslek mensubu tarafından artık verilemeyecek beyanname/bildirimler itibarıyla mükellefler mücbir sebep kapsamından çıkarılacaktır.
Öte yandan 65 yaş ve üstü olunması nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması Başkanlıkça re’sen gerçekleştirilecek olup bu kapsamdaki süre uzatımına ilişkin herhangi bir başvuru alınmayacaktır.
Kronik rahatsızlık nedeniyle beyanname/bildirim verme ve ödeme sürelerinin uzatılması için bu rahatsızlığın sağlık kuruluşlarından alınacak muteber belgelerle ispat ve tevsik edilmesi şarttır.
Bu kapsamdaki süre uzatımı işlemi, mükellefin kronik rahatsızlığı bulunduğuna dair beyanını içeren İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden vereceği başvurusuna istinaden yapılacaktır.
Bununla birlikte kronik rahatsızlığın bulunduğuna dair belgenin sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 30 gün içerisinde bağlı olunan vergi dairesine ibraz edilmesi şarttır.
Söz konusu belgenin belirlenen süre içerisinde ibraz edilmemesi durumunda mükellefin mücbir
sebep tanımlaması kaldırılacak ve mücbir sebep dönemine ilişkin tahakkuklar ve diğer kayıtlar
düzeltilecektir.
3.2. Vergi ödevlerinin ertelenmesi
Tebliğin 6 ncı maddesi gereğince 22/3/2020 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyanname/bildirimlerin verilme süreleri ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin son günü, sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15 inci günün sonuna kadar uzatılmıştır.
Sokağa çıkma yasağının bittiği tarihte beyanname/bildirim verme süresinin son gününe 15 günden fazla süre kalması halinde, beyanname/bildirim verme ile ödeme süresi olarak kanuni sürelerin dikkate alınacağı tabiidir.
Öte yandan Tebliğde beyanname ve bildirimlerle ilgili özel bir belirleme yapılmadığından mücbir sebep dönemine ait tüm vergi beyanname ve bildirimleri bu kapsamda değerlendirilecektir.
3.3 Konuya İlişkin Örnekler: Örnek (1): Meslek mensubu Bayan (B)’nin gelir vergisi, gelir geçici vergi, KDV ve muhtasar yönünden mükellefiyeti olup Bayan (B) bu İç Genelgenin (2) numaralı bölümü uyarınca mücbir sebep kapsamındadır. Bayan (B) 24/3/2020 tarihi itibarıyla 10 kurumlar vergisi mükellefinin kurumlar, muhtasar ve KDV beyannameleri ile Form Ba-Bs bildirimlerini elektronik ortamda göndermektedir. Söz konusu 10 mükellefin hiçbirisi 1/4/2020 tarihinde başlayan mücbir sebep hali kapsamında değildir. İlan edilen sokağa çıkma yasağı 22/4/2020 tarihinde sona ermiştir.
Bahse konu 10 mükellefin 2019 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannameleri, 2020/Şubat ve 2020/Mart dönemi KDV ve muhtasar beyannameleri ile aynı dönemlere ilişkin
Form Ba-Bs bildirimleri 7/5/2020 günü sonuna kadar verilecek, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergiler de aynı süre içinde ödenecektir.
Örnek (2): Yukarıdaki örnekte sokağa çıkma yasağının 6/5/2020 tarihinde sona ermesi halinde ise; Söz konusu 10 mükellefin 2019 yılı kurumlar vergisi beyannamesi, 2020/Şubat ve 2020/Mart dönemi KDV ve muhtasar beyannameleri, aynı dönemlere ilişkin Form Ba-Bs bildirimleri ile 2020 I. dönem geçici vergi beyannamesi 21/5/2020 günü sonuna kadar verilecek, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergiler de aynı süre içinde ödenecektir.
2020/Nisan dönemi KDV ve muhtasar beyannameleri, 15 günden fazla süre bulunduğundan kanuni süresi olan 27/5/2020 günü sonuna kadar verilecek olup bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergiler de aynı süre içinde ödenecektir. 2020/Nisan dönemine ilişkin Form Ba-Bs bildirimleri ise, 15 günden fazla süre bulunduğundan kanuni süresi olan 1/6/2020 günü sonuna kadar verilecektir.
- 1/4/2020 ve 22/3/2020 Tarihinde Başlayan Mücbir Sebep Hallerinin Her İkisinin de
Kapsamına Giren Mükelleflerin Durumu:
Mükelleflerin gerek bu İç Genelgenin (1) numaralı gerekse (2) numaralı bölümü uyarınca mücbir sebep halinde bulunması durumunda, mükellef her iki bölüm kapsamındaki mücbir sebep hükümlerinden de faydalanacaktır.
Bu kapsamda 2020/Mart (Ocak-Şubat-Mart dönemi dâhil), 2020/Nisan ve 2020/Mayıs dönemine ait olan ve bu İç Genelgenin (1.3) numaralı bölümünde sayılan vergisel ödevler mezkûr bölümde anlatıldığı sürelerde yerine getirilecektir.
Ayrıca (1) numaralı bölümdeki mücbir sebep dönemlerine ait olmakla birlikte bu bölümde sayılmayan beyanname ve bildirimler ile 22/3/2020 tarihinden itibaren verilmesi gereken 2020/Şubat dönemine ait beyanname ve bildirimlerin tamamı sokağa çıkma yasağının sona ereceği günü takip eden 15 inci günün sonuna kadar verilecek, tahakkuk eden vergiler de aynı sürede ödenecektir.
Öte yandan sokağa çıkma yasağının bittiği tarihte beyanname/bildirim verme süresinin son gününe 15 günden fazla süre kalması halinde, beyanname/bildirim verme ile ödeme süresi olarak kanuni sürelerin dikkate alınacağı tabiidir.
4.1. Konuya İlişkin Örnek: Mükellef (A) Ltd. Şti.’nin, kurumlar vergisi, geçici vergi, muhtasar ve KDV mükellefiyeti bulunmaktadır. Mükellef, geçici süreliğine faaliyetine ara verilen işyeri nedeniyle (1) numaralı bölümdeki, beyanname ve bildirimleri kronik rahatsızlığı nedeniyle sokağa çıkma yasağı bulunan meslek mensubu tarafından verildiği için (2) numaralı bölümdeki mücbir sebep hali kapsamındadır. İlan edilen sokağa çıkma yasağı 4/6/2020 tarihinde sona ermiştir. Buna göre mükellefin beyanname/bildirim verme ve ödeme tarihleri aşağıdaki gibi olacaktır.
Mükellefin 2020/Mart, 2020/Nisan ve 2020/Mayıs dönemine ait olan ve bu İç Genelgenin (1.3) numaralı bölümünde sayılan vergisel ödevleri mezkur bölümde anlatıldığı sürelerde yerine getirilecektir. Bu kapsamda örneğin 26/6/2020 tarihine kadar verilmesi gereken 2020/Mayıs dönemine ait KDV ve muhtasar beyannameleri 27/7/2020 Pazartesi günü sonuna kadar verilecek, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergiler ise 28/12/2020 Pazartesi günü sonuna kadar ödenecektir.
Öte yandan mükellefin 2020/Şubat dönemine ait; muhtasar beyanname, KDV beyannamesi, Form Ba-Bs bildirimi, 2019 hesap dönemine ait kurumlar vergisi beyannamesi ile 2020 yılı I. geçici vergi dönemine ait geçici vergi beyannamesi 19/6/2020 Cuma günü sonuna kadar verilecek, bu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergiler de aynı sürede ödenecektir.
- Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile Bildirimde Zorunlu Olanlar:
Sosyal güvenlik mevzuatı gereğince sigortalıların mücbir sebep dönemine ilişkin prime esas kazanç ve hizmet bilgilerinin Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi ile bildirilmesinin zorunlu olması durumunda mücbir sebep, bu beyannamelerin vergi kesintilerine ilişkin kısmının beyan ve ödeme sürelerinin ertelenmesi için geçerli olacaktır.
3/4/2020 Tarihve 2020/3 Seri No’lu Uygulama İç Genelgesi’ne ulaşmak için tıklayınız
Bilgilerinize Sunulur.,
Saygılarımızla,
GÜRELİ YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK
VE BAĞIMSIZ DENETİM HİZMETLERİ A.Ş.